The Wrestler

Σκηνοθεσία: Darren Aronofsky
Παραγωγής: USA / France / 2008
Διάρκεια: 115'




Έλυσε μαθηματικές εξισώσεις. Σόκαρε το κοινό με ένα requiem για την χάξη του ονείρου. Εποίησε τα μονοπάτια της Αθανασίας, φωτίζοντας το θαύμα της ζωής! Και τώρα είναι εδώ για να παλέψει. Ή μάλλον για να μεταφέρει το σφυγμό μιας ανούσιας πάλης στον ξεπεσμένο τρόπο ζωής μας, στον ευρύτερο παρηκαμσμό. Το όνομα αυτού; Darren Aronofsky.

Ένας κορυφαίος Παλαιστής των '80s (Mickey Rourke), εν έτει 2009, συνεχίζει το μόνο πράγμα που ξέρει. Να παλεύει. Παρέα με την εξόφθαλμη σωματική φθορά και την πεισματική εμμονή του. Η προσωπική ζωή κατακρεουργημένη. Το βάρος της μοναξιάς αβάσταχτο. Εκεί, η αποτυχημένη σχέση με την κόρη του και η ιδιόρρυθμη έλξη με μια ξεπερασμένη stripper (Marisa Tomei) τον ωθούν στον παρωχημένο κόσμο της επιφανειακής δόξας. Στο ρινγκ, σε στημένα παιχνίδια, ανασαίνει ελεύθερα όντας ένας ψυχαγωγός του wrestling για την ακόρεστη καταναλωτική μανία των fun. Μόνο που ο συνολικός κόσμος δε διαφέρει πολύ από αυτή την παρωδία. Ο κόσμος που στραγγαλίζει τον άνθρωπο χρησιμοποιώντας αρτίως την ατομική ψευδαίσθηση. Και εσύ πως να επιβιώσεις μόνος, όταν κανείς δε σε νοιάζεται;


Άραγε αγαπητέ θεατή, εσύ πόσο απέχεις από τον Παλαιστή του τίτλου; Η απ' το alter ego της ιερόδουλης συμπρωταγωνίστριας; Μια παλαίστρα, τέχνασμα αριστουργηματικό, για την καθημερινή βιοπάλη στο στίβο της ζωής. Και την άλλη, την οδυνηρή πάλη που διαπράττεται εντός της εσωτερικής αβύσσου.

Ο Darren Aronofsky, μέσα από την φθορά ενός σώματος παρακολουθεί της γενικότερη παρακμή. Την παρακμή του πνεύματος -όχι ενός ανθρώπου- αλλά της ανθρωπότητας. Η παλαίστρα της ακόρεστης αιματοχυσίας και της ανελέητης πάλης, ως παραγόμενο των στρεβλωμένων καταναλωτικών επιθυμιών και των business ορισμένων επιτήδειων κερδολάγνων. Το ξεπούλημα της ψυχής και της αξιοπρέπειας για λίγα ψίχουλα αναπνοής. Για την ικανοποίηση μιας μαζικώς αυνανιζόμενης κοινωνίας. Σε κάθε χώρο. Πόσο απέχουν μεταξύ τους οι "οπαδοί" του ρινγκ, οι ηδονοβλεψίες του στριπτιτζάδικου και η φιλήσυχη πελατεία ενός supermarket; Ο σκηνοθέτης φροντίζει, με πονηριά, να τους αναμείξει μεταξύ τους. Πόσο διαφέρει ένας ιδιωτικός μικρουπάλληλος με έναν wrestling star; Και οι δύο, ξεπουλώντας ότι εσωτερικό έχει μείνει, αναπνέουν λαθραίως στην καρδιά του ΕΝΟΣ και στημένου κόσμου.


Στην αντίπερα όχθη, ο σημαντικός auteur των καιρών μας θα υποδείξει για άλλη μια φορά, έναν διαφορετικό δρόμο σωτηρίας. Κονταροχτυπώντας την κενότητα της εικόνας με την "ουσία" του είναι. "Με βλέπεις σαν στριπτιτζού, αλλά εγώ είμαι μητέρα" λέει η Marisa Tomei στον Mickey Rourke, πετώντας ευθέως το λόγο στον θεατή. Στο μέσο άνθρωπο που έχει γαλουχηθεί να βιώνει τον κόσμο μέσα από φαντασιώσεις και κατασκευασμένες εικόνες. Το «αγαπάτε αλλήλους ως εαυτόν» έχει αθετηθεί προ πολλού. Πως μπορείς να αγαπάς μια εικόνα, όταν καν δε διακρίνεις τον άνθρωπο πίσω από αυτή; Όμως σε αυτή την αγάπη, στα τραχιά μονοπάτια των λίγων και σημαντικών σταθμών της ζωής σου, ίσως να ρέει το καθαρτήριο νερό...

Η φθορά του χρόνου είναι διάχυτη στο σύμπαν του "Wrestler". Ο χρόνος που μας ξερνάει επαναλαμβανομένως και καθημερινά. Οι μώλωπες στο κατασχισμένο σώμα του Rourke δεν είναι παρά τα ίχνη από τα αθεράπευτα τραύματα της ψυχής. Και η εμμονή στο Wrestling πεισματική και αδιάκοπη. Η αυταπάτη της επιδιόρθωσης διαρκής. Με μια εγχείρηση, με "μαγικά" σκευάσματα, με συρραφές στον παρθενικό υμένα, που σπάζεται επανειλημμένως από τα βίαια χτυπήματα στο φτιαχτό τσίρκο της καθημερινότητας. Μέχρι τον οριστικό αφανισμό. Μέχρι η ζωή να αποβάλλει τελεσίδικα το έμβρυο στην κοιλάδα του θανάτου. Πρωτίστως ψυχικά και έπειτα σωματικά.


Ο Mickey Rourke παραδίδει μια ερμηνεία ζωής. Μια ερμηνεία για την οποία κάποιος θα μπορούσε να εμπνευστεί ολόκληρο κείμενο. Όμως αγαπητέ αναγνώστη, θα βρεις ευστοχότατες διθυραμβολογίες σε οποιαδήποτε κριτική, για αυτό δε νομίζω πως υπάρχει λόγος να αναφέρω κάτι προσθετικά. Θα ήθελα να σταθώ στη σκηνοθεσία του Darren Aronofsky. Πιο συγκροτημένη από ποτέ. Ίσως όμως και πιο διεκπεραιωτική από ποτέ. Με την έννοια πως ότι βλέπουμε στον Παλαιστή, είναι παιγμένο σε μεγάλο βαθμό στην Αμερικάνικη (και όχι μόνο) φιλμογραφία. Ένα ωραίο σκηνοθετικό τέχνασμα, είναι η θέση της κάμερας που ακολουθεί από πίσω των ήρωα. Καδράροντας ουσιαστικά την πλάτη του και τονίζοντας την αδυναμία του σύγχρονού ανθρώπου να σταθεί αυτοπροσώπως απέναντι στις μέρες του καιρού μας. Τέλος, είναι εμφανή τα δάνεια από b-movies στο σύμπαν της ταινίας.


Έχω διαβάσει διάφορες οπτικές στις κριτικές στον κυβερνοχώρο. Με αφορμή τη συγκεκριμένη ταινία, θα ήθελα να σταθώ σε μια συνήθη αλλά κατά τη γνώμη μου λανθασμένη τακτική στην ανάγνωση μιας ταινίας. Διάβασα αρκετές φορές πως το "The Wrestler" είναι μια ανούσια ταινία επειδή χρησιμοποιεί πιασάρικα θέματα στη φόρμα της, όπως στριπτήζ, ξύλο κλπ που δεν αρμόζουν σε μια σοβαρή ταινία, ή που μειώνουν το περιεχόμενο της. Εγώ θεωρώ ότι η φόρμα μιας ταινίας συνήθως δεν είναι παρά η δραματουργική οδός της αφήγησης. Οπότε νομίζω πως είναι εσφαλμένο να κρίνουμε το περιεχόμενο μιας ταινίας από τη φόρμα της. Κάτι τέτοιο άλλωστε, ως ένα βαθμό καταδεικνύει τον φορμαλισμό του εκάστοτε γραφιά. Καθώς υποδηλώνει πως αυτός δέχεται μόνο έναν (ή ορισμένους) συγκεκριμένο τρόπο στη διάπλαση ενός film. Εννοείται πως κατανοώ κάποιος να έχει αισθητικές αντιρρήσεις στο χτίσιμο του "The Wrestler", τις οποίες ως ένα βαθμό μπορεί να συμμερίζομαι, αλλά δε νομίζω πως η φόρμα καταδικάζει τον "ρεαλισμό". Θα δώσω άλλο ένα παράδειγμα στην προσπάθεια μου να γίνω πιο σαφής. Κάτι ανάλογο έχω ακούσει και για το "Η Ψυχή στο Στόμα". Θεωρώ σεβαστό κάποιος να έχει αισθητικές αντιρρήσεις ως προς την ανάπτυξη μιας ταινίας. Και από μόνες τους μπορούν να αποτελούν σοβαρό πρόβλημα. Όμως δεν πρέπει να συγχέονται με το περιεχόμενο μιας ταινίας.


Βαθμολογία: 8/10