Σκηνοθεσία: Peter Weir
Παραγωγής: Australia / 1975
Διάρκεια: 115'
Αυτό το καλοκαίρι τεράστιο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και οι επανεκδόσεις: μυθικές ταινίες της ιστορίας του κινηματογράφου επανασυστήνονται στο νεότερο κοινό. Μια τέτοια είναι το Picnic at Hanging Rock που εγώ θα το χαρακτήριζα ως ένα αισθαντικό παραλήρημα.
"Ό,τι βλέπουμε και ό,τι φαινόμαστε δεν είναι παρά ένα όνειρο, ένα όνειρο μέσα στο όνειρο" πληροφορούμαστε στον εναρκτήριο λόγο, βγαλμένο από τα ανθολόγια των "καταραμένων" ποιητών. Αυτό που θα ακολουθήσει δεν είναι παρά ένα όνειρο, ένα ποίημα για την ομορφιά, ένας ύμνος για την φύση. Η ιστορία θα αναπτυχθεί σαν ενοράσεις της πραγματικότητας. Εκεί, ένα πλήθος κοριτσιών κολεγίου συνοδευόμενο από μια εκ των καθηγητριών θα καταφτάσει στον βράχο του τίτλου για εκδρομή. Μια δυσνόητη ένταση, μια παχιά σκόνη μυστηρίου και κάδρα που αποτυπώνουν παρθένα ομορφιά περιλούζουν την μαγική ατμόσφαιρα του film. Τα πάντα κυλούν ανεξήγητα και κάθε προσπάθεια εκλογικοποίησης μοιάζει παράλογη. Τρεις κοπέλες, τρεις άγγελοι εκ του πλήθους των κοριτσιών, υπακούν σε ένα ανεξήγητα υπνωτικό κάλεσμα, και είναι έτοιμες με την δική τους ομορφιά να διαδώσουν το εισιτήριο για αυτόν τον διαφορετικό κόσμο. Και αφού έχουν καταδείξει την ματαιότητα του εκ συνήθειας επιβεβλημένου κόσμου με το "είναι αξιολύπητο που ένα μεγάλο πλήθος ανθρώπων ζουν δίχως σκοπό, ωστόσο αυτοί πιθανόν να εκτελούν κάποιο έργο το οποίο οι ίδιοι αγνοούν" είναι έτοιμες να παραδοθούν σε κάτι ομορφότερο που οι υπόλοιποι δεν μπορούν καν να αντιληφθούν. Το πέρασμα αυτό το οπτικοποιεί ο Peter Weir με μια εκπληκτική χορογραφία καθώς τα κορίτσια χάνονται πίσω από τους προσωπόμορφους βράχους. Αυτή την αγγελική χορογραφία, αυτή την έκφραση ομορφιάς, επιθυμεί να ακολουθήσει και η δασκάλα, η περιγραφή της οποίας ωστόσο είναι τρόπον τινά πιο κυνική.
Η ατμόσφαιρα που αναφέραμε είναι δαιδαλώδης. Σαν έναν μανδύα μέσα στον οποίον ασφυκτιούν τα ερωτικά ένστικτα, οι αισθαντικές εκφράσεις, ολόκληρος ο κόσμος του ατόμου. Αυτή την αφανή καταπίεση καλείται να αποτυπώσει και να κρύψει ο Peter Weir πίσω από τα αφαιρετικά και ονειρώδη πλάνα του. Πλάνα, σκηνές, σεκάνς που βυθίζονται σε μια ονειρική αφήγηση και με την δέουσα οικονομία καταφέρνουν να υποβάλλουν στο μέγιστο τον θεατή. Άλλωστε, όπως υπαινίσσεται, οι ηρωίδες του υποκύπτοντας σε αυτό το "μεταφυσικό" κάλεσμα βίωσαν την ολοκληρωτική απελευθέρωση, την απελευθέρωση από την σεξουαλική καταπίεση, την απελευθέρωση από την υποχρέωση του συνηθισμένου, την απελευθέρωση από την μιζέρια του υπαρκτού κόσμου. Τον υπαρκτό κόσμο, που ο μεγάλος Αυστραλός σκηνοθέτης δεν θα αφήσει ατιμώρητο, καθώς θα τον αποτυπώσει με σαφώς μικρότερη ποιητική διάθεση.
Ο ίδιος ο Weir για την ταινία του έχει πει "Προσπαθήσαμε πάρα πολύ να δημιουργήσουμε μια ατμόσφαιρα υπνωτιστική, μέσα στις παραισθήσεις, ώστε να χάνει ο θεατής την αίσθηση των γεγονότων και να παρασύρεται από τη μυστηριώδη ατμόσφαιρα. Έκανα τα πάντα για να υπνωτίσω τους θεατές και να μην ασχολούνται με την λύση της ταινίας". Και εμείς ένθερμοι χειροκροτούμε και αποδίδουμε τα εύσημα για το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας. Μιας προσπάθειας που λειτουργεί άριστα σε όλα τα επίπεδα. Θα ήταν άδικο να μην εκθειάζαμε την καθηλωτική φωτογραφία αλλά και την σπαραχτική μουσική του.
Οι πιο πολλοί τον γνωρίζουν από το "Dead Poets Society". Ωστόσο θεωρώ πως η προαναφερθείσα ταινία δεν είναι παρά απλά η επαλήθευση της "εμμονής" του Weir με το ρεύμα των καταραμένων ποιητών, μα εκεί περιορίζεται αυστηρώς στο λεκτικό κομμάτι. Το Picnic at Hanging Rock είναι ασφαλώς μια ογκολιθική ταινία στην ιστορία του κινηματογράφου, επηρεασμένη από το ίδιο ποιητικό ρεύμα. Χωρίς συμβιβασμούς, χωρίς ευκολίες. Ο Weir κάνει ένα ποιήμα φτιαγμένο με εικόνες έτοιμες να παρασύρουν σε έναν από τους δυνατότερους αισθαντικούς χορούς που ούτε η φαντασία δεν μπορεί να ακολουθήσει...
Βαθμολογία: 9,5/10
Original trailer
The Vanishing
