Avaze gonjeshk-ha (...Και τα Σπουργίτια Τραγουδούν)

Σκηνοθεσία: Majid Majidi
Παραγωγής: Iran / 2008
Διάρκεια: 96'




Θα μπορούσαμε να πούμε πως το Ιρανικό cinema στις μέρες μας είναι ο μοναδικός εκρόσωπος του ρεύματος του νεορεαλισμού, καθώς αντλεί τα θέματα του απ' τις καθημερινές εκφάνσεις της ζωής και τα αναπτύσσει με απλότητα και λιτότητα σε μια ανθρωποκεντρική βάση. Το ίδιο συμβαίνει και στο "The Song of Sparrows" του Majid Majidi, ενός εκ των σημαντικότερων σκηνοθετών του σύγχρονου Ιρανικού κινηματογράφου. Στην αξιόλογη φιλμογραφία του διακρίνουμε τις ταινίες Children of Heaven (προτεινόμενο για Oscar), The Color of Paradise και Baran.


Στο "The Song of Sparrows" παρατηρούμε τον προσωπικό βίο μιας αντιπροσωπευτικής Ιρανικής οικογένειας, έχοντας πάντα ως σημείο αναφοράς τον πατέρα (Mohammad Amir Naji). Ο οποίος απολύεται απ' το ορνιθοτροφείο που εργάζεται καθώς θεωρείται υπαίτιος για την εξαφάνιση μιας στρουθοκαμήλου. Καθώς επισκέπτεται την Τεχεράνη για να επιδιορθώσει το ακουστικό της κόρης του, κάποιος πολυάσχολος businessman τον μπερδεύει με taxi. Και κάπως έτσι, εκμεταλλευόμενος την ευελιξία του scooter στους κυκλοφοριακά πηγμένους δρόμους της Τεχεράνης, ανοίγεται μια νέα καριέρα μπροστά του.


Μια μινιμαλιστική κωμωδία ετούτη. Ο Majid Majidi φιλοδοξεί να στιγματίσει στα φωτεινά και πολύχρωμα κάδρα του όλες τις διαστάσεις των ανθρώπινων συναισθημάτων. Κρατάει και μηδενίζει τις αποστάσεις με χαρακτηριστική άνεση. Σε αυτό το σημείο πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και η ερμηνεία του Mohammad Amir Naji, ο οποίος καταφέρνει να προσεγγίζει την κωμικότητα του ρόλου του με έναν λεπτά δραματικό τρόπο, με αποτέλεσμα η ταινία να κυλάει πάντα ευχάριστα και να μην λοξοδρομεί των σεναριακών της προθέσεων.


Αν για κάτι θέλει να μας μιλήσει ο σκηνοθέτης είναι ο καπιταλισμός ή μάλλον η εστέρνιση του καπιταλισμού. Όχι, δε πρόκειται περί πολιτικολογίας, ο Majidi κεντράρει ευθέως στην ανθρώπινη φύση. Μεγάλη εντύπωση κάνει η διαφορά της πόλης με το χωριό. Στο χωριό τα πάντα ρέουν βραδέως. Ένα κάδρο σε ένα αδέσποτο, τα γιγάντια ανεκμετάλλευτα φυσικά ανοίγματα, η γέννηση της Φύσης μέσα σε μια μικρή στέρνα και οι συσπάσεις συστολής στο πρόσωπο της μητέρας είναι στοιχεία που μαγνητίζουν τη θέαση με την ομορφιά τους. Όμως ο κόσμος συρρέει προς την πόλη, μια πόλη μπουχτισμένη στα αυτοκίνητα (ξεκαρδιστικές οι περιγραφές) και διαρκώς υπεραπασχολημένη για την αυγάτιση του οικονομικού πλούτου. Οι άνθρωποι είναι σκοτεινοί, βυθισμένοι στην αδιαφορία της δουλειάς και διαρκώς αγχωμένοι. Όμως παρά την ξεκάθαρη διαφορά, η οποία απεικονίζεται τέλεια και στα χρώματα της φωτογραφίας, όλοι υπακούουν στις βουλές του χρήματος. Με χαρακτηριστική περίπτωση τον πατέρα! Ο οποίος ψευτολογιάζοντας τον εαυτό του ονειρεύεται την ολοκλήρωση μέσω της οικονομικής αδηφαγίας. Ονειρεύεται να θρέψει το σπίτι του και έχει διαρκώς επεκτατικά σχέδια, τη στιγμή που τα οικογενειακά προβλήματα βυθίζονται στις απαρχές της απομόνωσης. Ο καπιταλισμός, μας λέει ο Majidi, γεννάται στην απληστία των απλών ανθρώπων (χαρακτηριστική η σκηνή με τα αχλάδια). Απληστία που παρατηρείται ακόμα και στα αθώα παιδιά, τα οποία απορροφούν τις επιρροές του περιβάλλοντος και τα όνειρα τους δεν αρκούνται στο απλό, στο ανθρώπινο. Χαρακτηριστική εδώ η υπερδραματικοποιημένη σκηνή με τα ψάρια, όπου τα παιδιά ονειρεύονται εκατομμύρια ψάρια μέσα στη στέρνα τους και τα δάκρυα τους ρέουν αδιάκοπα καθώς επιβάλλεται κάποια "Θεϊκή" δικαιοσύνη. Άλλωστε, το μεταβατικό-μεταφυσικό στοιχείο είναι έκδηλο σε ολόκληρη την ταινία.


Το "...Και τα Σπουργίτια Τραγουδούν" αποτελεί μια απολαυστική στιγμή στην καριέρα του Ιρανού σκηνοθέτη. Η εργασία του πατέρα είναι ένα ιδανικό τέχνασμα για την ξενάγηση μας στην Δυτική καθημερινότητα της Τεχεράνης. Έτσι, μας επιτρέπεται μαι ολοκληρωμένη παρατήρηση στη μεταβατική περίοδο της πόλης αλλά και γενικότερα στον "οικονομικά υγιή" κόσμο της Ασίας. Στην ταινία παρατηρούμε αρκετές θεματικές ομοιότητες με το προ επταετίας Baran. Μόνο που εδώ είμαστε μάρτυρες μιας εμφανώς πιο δραματικοποιημένης ταινίας, που παρακολουθείται πιο εύκολα χάρη στην κωμική χροιά της.


Βαθμολογία: 7/10



Trailer