La Zona (Ιδιωτική Ζώνη)

Σκηνοθεσία: Rodrigo Plá
Παραγωγής: Mexico / 2007
Διάρκεια: 97'



Ο Ουρουγουανός Rodrigo Pla (εδώ σε Μεξικάνικη παραγωγή), παρ' ότι μόλις με αυτή την ταινία έκανε το ντεμπούτο του στις μεγάλου μήκους, έχει καταφέρει από νωρίς να αποσπάσει σωρεία τιμητικών διακρίσεων (μερικές από αυτές σε Τορόντο, Βενετία) υποχρεώνοντας μας έτσι να τον συμπεριλάβουμε στην λίστα με τους πιο ελπιδοφόρους δημιουργούς του αύριο.

Η Ιδιωτική Ζώνη είναι ένας περιφραγμένος υλικός παράδεισος όπου κατοικούν οι προνομιούχοι του καπιταλιστικού συστήματος του Μεξικού. Ένα ψηλό τείχος και προηγμένα συστήματα ασφαλείας χωρίζουν τους πλούσιους αστούς, που ζουν αυτόνομα εντός της Ιδιωτικής Ζώνης, από την χαοτική φτώχεια του Μεξικού. Μια ξαφνική νεροποντή θα κατεδαφίσει μέρος του τείχους και τρεις νεαροί δεν θα αφήσουν ανεκμετάλλευτο το "εξ' ουρανού" εισιτήριο. Θα εισβάλουν εντός με ληστρικούς σκοπούς, όμως τα σχέδια τους οδηγούνται σε ένα αιματηρό μακελειό. Δυο εξ' αυτών θα πέσουν νεκροί από τα πυρά των κατοίκων, ενώ προηγουμένως οι ίδιοι έχουν φονεύσει μια πλούσια ηλικιωμένη. Ο τρίτος νεαρός θα κυνηγηθεί κυρίως από την μάζα των κατοίκων που επιθυμεί να (ξανά)πάρει το νόμο στα χέρια της και να διώξει απ' τα χωράφια της την "ενοχλητική" κρατική αστυνομία. Ο νεαρός βρίσκεται παγιδευμένος εντός της Ιδιωτικής Ζώνης με μόνο στήριγμα ένα πλουσιόπαιδο που κρυφά προσφέρει όποια βοήθεια. Και όλα αυτά υπό την έντονη ανησυχία της μητέρας του, που είναι ανίκανη να επέμβει.


Ο Rodrigo Pla κοιτάει τολμηρά και κατάματα την προοπτική ενός πιθανού μέλλοντος απομόνωσης της ευκατάστατης τάξης. Και μέσα από ένα cinema αντιθέσεων θα διατυπώσει ένα εμβριθές πολιτικό σχόλιο για την πάλη των τάξεων. Όμως η επιτυχία του La zona είναι ότι δεν χρησιμοποιεί καρικατούρες ανθρώπων αλλά γνήσιους εκπροσώπους του είδους, οι οποίοι αλλοιώνονται όχι τόσο ατομικά, αλλά ως μέλη ενός ευρύτερου συνόλου, μιας ευρύτερης οντότητας.

Ο σκηνοθέτης έχει δηλώσει χαρακτηριστικά: "Πρόθεσή μου ήταν να δείξω τη Ζώνη σαν μια οντότητα, που μέσα στην εσωστρέφειά της και την αδυναμία της να αναγνωρίσει τις ίδιες της της αδυναμίες και αντιφάσεις, φυτεύει τους σπόρους της ίδιας της της αυτοκαταστροφής."

Η Ζώνη είναι ένας νέος κόσμος. Με τις δικές του αξίες, τις δικές του ηθικές μα πάνω απ' όλα τα δικά του συμφέροντα. Οι κάτοικοι με τη στάση τους έχουν δημιουργήσει ενα καθεστώς τρομολαγνείας και έχουν αυτοφυλακιστεί σε έναν έκφυλο υλικό κόσμο. Άραγε ποιος παράδεισος έχει σύνορα; Έπειτα, (μέσα από τον φειδωλό και υπαινικτικό διάλογο) διαπιστώνουμε την εκτόπιση της όποιας ηθικής από την σφαίρα των συμφερόντων σε ένα ευρύτερο κλίμα διαφθοράς και ανηθικότητας. Χαρακτηριστικά, μια εκ των κατοίκων μας προϊδεάζει λέγοντας: "τα αδικήματα σβήνονται με το λάδωμα κύριε αστυνόμε". Πάντως, μέσα σε ένα σύνολο ατόμων θα ήταν αδικαιολόγητη η καθολική απουσία "θετικών" ανθρώπων. Μπορεί όμως η καλοσύνη και η όποια αρετή, οι οποίες εμφανίζονται επιλεκτικά, να μακροημερεύσουν σε έναν τέτοιο κόσμο; Ο Rodrigo Pla έχει φυτέψει για τα καλά τον σπόρο της αμφισβήτησης, τονίζοντας το αναπόφευκτο και την δύναμη των κοινωνικών ομάδων να εμφυτεύουν στα μέλη τους κοινής αποδοχής κανόνες, αξίες και στάσεις ζωής, αλλοιώνοντας ή απαλείφοντας κάθε προσωπικό χαρακτηριστικό.


Στην άλλη άκρη βρίσκονται οι φτωχογειτονιές. Η κοινωνική αδικία και η έλλειψη ευκαιριών είναι τα χαρακτηριστικά μιας εξαθλιωτικής ζωής. Το μένος προς τους προνομιούχους του καπιταλιστικού συστήματος θεριεύει. Οι ίδιοι, όσο και αν θα 'θελαν να είναι απειλητικοί, θα είναι πάντα ανίσχυροι στον κόσμο των πλουσίων. Οι συνθήκες κάνουν τους ανθρώπους εχθρικούς. Μήπως τα ταξικά τείχη που χτίζονται από το ρατσισμό εκμηδενίζουν κάθε ανθρώπινη φρόνηση; Όταν ο ταξικός διαχωρισμός έχει επέλθει, ταυτοχρόνως και οι επιλογές έχουν σημαδευτεί...

Ο Rodrigo Pla θα ξεδιπλώσει την ιστορία του ακολουθώντας το ρεύμα που έχει χαράξει ο σύγχρονος Λατινικός κινηματογράφος. Με ταχύτατο μοντάζ, γρήγορη πλοκή, ψυχρή-σκοτεινή φωτογραφία, συγκρατημένα βίαιη απεικόνιση και με την ταινία να βασίζεται στη συλλογική δράση των ηθοποιών, οι ερμηνείες των οποίων όμως εξατομικευμένα κυμαίνονται σε μέτρια επίπεδα. Ακόμα, στα συν της ταινίας και η πυκνογραμμένη αφήγηση του πρώτου μέρους που το μετατρέπει σε ένα καλά κρυπτογραφημένο παζλ. Δυστυχώς, λίγο μετά τα μισά η προαναφερθείσα αφήγηση τερματίζεται ελέω ενός αδικαιολογήτως γενναιόδωρου flash back που ρίχνει άπλετο φως και στην παραμικρή πτυχή της ιστορίας. Ωστόσο, το φινάλε που ακολουθεί "ξεστομίζει" και ολοκληρώνει με άρτιο τρόπο το σχόλιο του σκηνοθέτη, που βασίζεται στις αντιθέσεις των δύο διαφορετικών κόσμων που απαρτίζουν την διαιρεμένη κοινωνία του Μεξικού.


Το La Zona των τόσων βραβεύσεων είναι μια ταινία πρόταση για το καλοκαίρι που διανύουμε. Είναι ενα τολμηρό και αιχμηρό πολιτικό σχόλιο (για γερά στομάχια) πάνω στον πόλεμο των τάξεων και μια φανερή κατακραυγή στον υλικό καπιταλιστικό κόσμο.


Βαθμολογία: 8/10


Mexican trailer