Thursday, November 12, 2009

Darbareye Elly (Τι απέγινε η Έλι;)

Σκηνοθεσία: Asghar Farhadi
Παραγωγής: Iran / 2009

Διάρκεια: 119'




Μια παρέα τριών νεαρών ζευγαριών κατευθύνονται με τα παιδιά τους προς την Κασπία Θάλασσα για να περάσουν ένα ευχάριστο Σαββατοκύριακο. Μαζί τους ο Ahmad, ένα ενεργό μέλος της παρέας που μόλις έχει χωρίσει. Και η Elly, μια νεαρή κοπέλα, άγνωστη προς όλους εκτός της Sepideh, για την οποία είναι η δασκάλα των παιδιών της. Η Elly είναι ένα κορίτσι με αναστολές και προορίζεται για "συνοικέσιο" του Ahmad. Μόνο που η Sepideh κρατάει κρυμμένο το παρελθόν της Elly. Την χαρούμενη ατμόσφαιρα της παρέας θα ταράξει ένα παράξενο γεγονός. Ένταση θα επικρατήσει όταν η Elly θα εξαφανιστεί μυστηριωδώς. Και είναι η άγνοια για τις συνθήκες του γεγονότος αλλά και για το πρόσωπο της Elly, παρά ο προφαινόμενος θάνατος, που αναδύει μια ακραία αναστάτωση και επιθετικότητα εντός της παρέας, ραγδαίως αυξανόμενη, καθώς τα μέλη της έρχονται σε επαφή με τα "αναίτια" μυστικά της Sepideh.


Το "About Elly" είναι επάξια βραβευμένο στο φεστιβάλ του Βερολίνου. Ο Asghar Farhadi δίνει μια νέα, φρέσκια εικόνα για το Ιρανικό cinema στην τέταρτη μεγάλου μήκους ταινία του. Ο Antonioni στο "L' Avventura" αποκαλύπτει σε βάθος χρόνου τις ψυχολογικές επιπτώσεις, τις συναισθηματικές εκκρίσεις και τις νέες ισορροπίες που επιφέρει ένα απροσδόκητο γεγονός. Όπως η εξαφάνιση ενός ατόμου. Εδώ, ο Asghar Farhadi, χρησιμοποιεί το ίδιο γεγονός, την απροσδόκητη εξαφάνιση δηλαδή, για να παρακολουθήσει ντοκιμαντεριστικά τις άμεσες επιπτώσεις που προκαλούνται σε μια παρέα "φίλων". Η κάμερα στο χέρι μεταφέρει νατουραλιστικά μια τεταμένη ατμόσφαιρα, υποσκελίζοντας χαρακτηριστικά τη μελό δραματουργία. Παράγοντας εν τέλει ένα φιλοσοφικό δοκίμιο για την συναισθηματική αστάθεια της μεσαίας τάξης, καθώς αυτή λειτουργεί υπό καθεστώς εκούσιας και ακούσιας άγνοιας.


Η πολυμελής παρέα λειτουργεί διαρκώς υπό καθεστώς άγνοιας. Η έλλειψη γνώσης οφείλεται μεν στην μυστικότητα της Sepideh, αλλά και στη δική τους απροθυμία για την αναζήτηση της αλήθειας. Και η όποια επιθυμία εκδηλώνεται καταναγκαστικά όντας αντιμέτωπη μ' ένα τετελεσμένο και "παράξενο" γεγονός. Τα μέλη της παρέας νιώθουν απειλούμενα καθώς βουλιάζουν στα ύδατα της αβεβαιότητας. Τη προγενέστερη χαρά και διασκέδαση διαδέχονται ο πόνος, η απειλή, η ενοχή. Εντάσεις και προστριβές εκρήγνυνται στον πυρήνα των φαινομενικά δεμένων φίλων. Τα συναισθήματα είναι ευμετάβλητα διότι ανάμεσα τους παρεμβάλλεται το κενό. Η άγνοια. Η άγνοια όχι ως έλλειψη της γνώσης ή και της αλήθειας. Αλλά η άγνοια ως η αποστροφή-άρνηση για ουσιαστική εξερεύνηση του περιβάλλοντός. Ένα τέτοιο στοιχείο ήταν και η Elly. Η αλήθεια δεν υφίσταται αυθύπαρκτα. Σε τι διαφέρει η αλήθεια από τις ακατάρριπτες πλάνες μας; Η πραγματική αλήθεια αναφέρεται στην επίμονη και επίπονη αναζήτηση του νοήματος των πάντων.


Άλλο ένα πολύ ενδιαφέρον θέμα που θίγει ο Asghar Farhadi είναι η στηλίτευση της δημοκρατικής διαδικασίας. Η παρέα καλείται να αποφασίσει δια μέσω ψηφοφοριών τον τρόπο δράσης πάνω στα καίρια θέματα που προκύπτουν. Όμως όλες οι αποφάσεις παίρνονται υπό καθεστώς άγνοιας. Μια άγνοια που σημαίνει την απόσταση του "ψηφοφόρου" απ' το αντικείμενο της ψηφοφορίας. Άραγε πως μπορεί ο δημοκρατικός θεσμός να είναι αποτελεσματικός, όταν το εκλογικό σώμα αποσταίνει ηθελημένα από την πραγματικότητα που το περιβάλλει; Το αποτέλεσμα δεν είναι παρά η εξουσιοδοτημένη απόφαση του εκλογικού σώματος να μεταθέτει τις δικές του ευθύνες σ' ένα πρόσωπο. Φυσικό ή αφύσικο.

Το "Darbareye Elly" είναι μια από τις μεγάλες ταινίες της χρονιάς. Ένας στοχασμός στις αδιάσειστες σχέσεις άγνοιας και φόβου. Μια ψυχογραφική μελέτη του ατόμου έναντι στην απειλή. Και κυρίως μια κοινωνική κριτική στον τρόπο δράσης και πράξης της αδικαιολόγητα εφησυχασμένης μεσαίας τάξης.


Βαθμολογία: 8,5/10



6 comments:

  1. Καλησπέρα!
    Χάρηκα πολύ που διάβασα κριτική για αυτή την ταινία. Την είδα κι εγώ στις Νύχτες πρεμιέρας και με εντυπωσίασε. Νομίζω πως ήταν η πρώτη ιρανική ταινία που έχω δει, εγώ τουλάχιστον, η οποία ξεφεύγει από το έντονα "εθνικό" στοιχείο και το θέμα της είναι "οικουμενικό", πανανθρώπινο θα έλεγα. Αν άλλαζες τη γλώσσα και τα κοστούμια, μάλλον δεν θα ξεχώριζες από ποια χώρα είναι. Και αυτό είναι που την κάνει τόσο σημαντική, νομίζω, η παγκοσμιότητά της.
    Οι ερμηνείες ήταν, επίσης, πολύ δυνατές και μετέδιδαν άψογα το συναίσθημα και το κλίμα της αγωνίας.
    Το φυσικό περιβάλλον, σίγουρα συνέβαλλε σε αυτό (το υπό κατάρρευση σπίτι, ο αέρας, η μανιασμένη θάλασσα), όμως, επειδή η δράση ήταν κυρίως και έντονα ψυχολογική, εσωτερική, Θεωρώ ότι το έργο θα μπορούσε άνετα να μεταφερθεί και στο θέατρο. (Ε;)
    Τελειώνοντας, θα 'θελα να σας ευχαριστήσω και να σας συγχαρώ για την προσπάθειά σας, συνεχίστε έτσι!

    ReplyDelete
  2. @Rena Polychronidi

    Γεια σας και από μένα! Προσωπικά αντλώ μεγάλη χαρά να βλέπω σινεθεατική ανταπόκριση σε αυτού του είδους το σινεμά. Το ακατέργαστο σινεμά, που λειτουργεί ανεξάρτητα από τους σύγχρονους γυαλιστερούς νόμους της παραγωγής. Και που αρέσκεται περισσότερο στο να στοχάζεται, να προβληματίζεται και όχι στο (απλώς) να εντυπωσιάζει!

    Νομίζω αν αφαιρούσαμε τις μαντίλες, τότε θα ήταν πολύ δύσκολο να προσεγγίσουμε τη χώρα προέλευσης του. Μια πραγματικά φρέσκια ματιά που απαγκιστρώνεται από τη δεσμευτική παράδοση, και κάνει ένα αχωρικό και καθολικό δοκίμιο.

    Όσο για το θέατρο, δε σου κρύβω πως παρακολουθόντας το film είχα την ίδια σκέψη. Δεν ξέρω κατα πόσο θα μπορούσε να μεταφερθεί αυτούσια η ιστορία. Αλλά σίγουρα η θεματική της. Θέτοντας στον πυρήνα μια παρέα που έρχεται αντιμέτωπη μ' ένα ανεξήγητο γεγονός. Με τα "ένοχα" μυστικά και με την ευρύτερη άγνοια. Υποκύπτοντας στο οξύ συναισθηματικό φορτίο της αβεβαιότητας!

    Καλές προβολές!

    ReplyDelete
  3. Ευχαριστώ πολύ για την απάντηση και ελπίζω να μπορέσω (καθότι εργαζόμενη) να έρθω και σε κάποια συνάντηση ή προβολή.
    Καλή συνέχεια στη σινεθέαση!

    ReplyDelete
  4. Καλησπέρα!
    Χάρηκα πολύ που διάβασα κριτική για αυτή την ταινία. Την είδα κι εγώ στις Νύχτες πρεμιέρας και με εντυπωσίασε. Νομίζω πως ήταν η πρώτη ιρανική ταινία που έχω δει, εγώ τουλάχιστον, η οποία ξεφεύγει από το έντονα "εθνικό" στοιχείο και το θέμα της είναι "οικουμενικό", πανανθρώπινο θα έλεγα. Αν άλλαζες τη γλώσσα και τα κοστούμια, μάλλον δεν θα ξεχώριζες από ποια χώρα είναι. Και αυτό είναι που την κάνει τόσο σημαντική, νομίζω, η παγκοσμιότητά της.
    Οι ερμηνείες ήταν, επίσης, πολύ δυνατές και μετέδιδαν άψογα το συναίσθημα και το κλίμα της αγωνίας.
    Το φυσικό περιβάλλον, σίγουρα συνέβαλλε σε αυτό (το υπό κατάρρευση σπίτι, ο αέρας, η μανιασμένη θάλασσα), όμως, επειδή η δράση ήταν κυρίως και έντονα ψυχολογική, εσωτερική, Θεωρώ ότι το έργο θα μπορούσε άνετα να μεταφερθεί και στο θέατρο. (Ε;)
    Τελειώνοντας, θα 'θελα να σας ευχαριστήσω και να σας συγχαρώ για την προσπάθειά σας, συνεχίστε έτσι!

    ReplyDelete
  5. @Rena Polychronidi

    Γεια σας και από μένα! Προσωπικά αντλώ μεγάλη χαρά να βλέπω σινεθεατική ανταπόκριση σε αυτού του είδους το σινεμά. Το ακατέργαστο σινεμά, που λειτουργεί ανεξάρτητα από τους σύγχρονους γυαλιστερούς νόμους της παραγωγής. Και που αρέσκεται περισσότερο στο να στοχάζεται, να προβληματίζεται και όχι στο (απλώς) να εντυπωσιάζει!

    Νομίζω αν αφαιρούσαμε τις μαντίλες, τότε θα ήταν πολύ δύσκολο να προσεγγίσουμε τη χώρα προέλευσης του. Μια πραγματικά φρέσκια ματιά που απαγκιστρώνεται από τη δεσμευτική παράδοση, και κάνει ένα αχωρικό και καθολικό δοκίμιο.

    Όσο για το θέατρο, δε σου κρύβω πως παρακολουθόντας το film είχα την ίδια σκέψη. Δεν ξέρω κατα πόσο θα μπορούσε να μεταφερθεί αυτούσια η ιστορία. Αλλά σίγουρα η θεματική της. Θέτοντας στον πυρήνα μια παρέα που έρχεται αντιμέτωπη μ' ένα ανεξήγητο γεγονός. Με τα "ένοχα" μυστικά και με την ευρύτερη άγνοια. Υποκύπτοντας στο οξύ συναισθηματικό φορτίο της αβεβαιότητας!

    Καλές προβολές!

    ReplyDelete

If you are a blogger, you know what to do :-D

If you are not, just select profile "Name/URL".
In "Name": put your name or any nickname (facebook profile name etc).
In "URL": put a link to your site, facebook profile etc (or leave blank).
Click "Subscribe by email" to get notified for new comments on this post.

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...